Posttraumatische stress
Posttraumatische stress
Het alarmsysteem blijft aan staan ...
De info in dit Relaxicon item zou bij verschillende andere items geplaatst kunnen worden. Vooralsnog maar in een eigen artikel …
Bij posttraumatische stress of -klachten loopt de samenwerking tussen een aantal delen van ons brein en stresssysteem niet helemaal goed. Wat is er aan de hand?
Het komt erop neer dat het alarmsysteem aan blijft staan, ook als de vervelende gebeurtenis voorbij is. Het lijkt dus voor je gevoel alsof er nog steeds dreiging is. Laten we even kijken naar de twee mogelijke routes die het stresssignaal kan nemen bij een mogelijke dreiging.
Route 1 en Route 2, de snelle en de langzame route
Bij Route 1, de snelle route, gaat de informatie direct via de amygdala en wordt deze niet onderzocht en beoordeeld door de prefrontale cortex (ons rationele brein of de denkhersenen). Dit laatste is Route 2, een langzamer route.
Op zich is deze volgorde normaal! Immers: als er echt gevaar is, dan hebben we niets aan rationeel vermogen, want dat kost tijd en dat kan ons het leven kosten. Nee, we moeten rennen of vechten. Alles wordt daarvoor gemobiliseerd en net op het moment dat je je eerste stap wilt nemen, komt de beoordeling via Route 2 binnen. Als er echt gevaar is, dan ben al helemaal klaar om echt te gaan rennen. Als het loos alarm is, dan heb je je eigenlijk voor niets gealarmeerd, maar de tijdwinst van Route 1 hád levensreddend kunnen zijn … Nu mag de opgeladen energie weer ontladen worden.
Wat gaat er mis bij posttraumatische stress?
Ook de hippocampus (een belangrijk geheugenonderdeel van ons brein) heeft een rol in dit geheel. Deze geeft namelijk aan en slaat op dat een gebeurtenis voorbij is. Dit bericht komt aan bij de prefrontale cortex, die op zijn beurt weer de amygdala afremt en de emotionele reactie beëindigt.
Maar als de stress heel hevig is en er grote hoeveelheden stresshormonen door ons lichaam stromen, wordt de hippocampus uitgeschakeld, alsof er kortsluiting is. Het tijdsverloop van de gebeurtenis wordt dan niet correct vastgelegd in het geheugen. Er komt géén signaal in de prefrontale cortex en de amygdala wordt niet afgeremd.
Door zo’n zogenaamde hippocampale storing komt het ‘sein veilig’ niet goed door en blijft de amygdala alarm slaan.
Het integratievermogen te boven
Normaal gesproken komt de hippocampus weer online en kan het systeem zichzelf alsnog reguleren. Het offline zijn van de hippocampus hoort maar tijdelijk te zijn. Helaas hebben wij in deze tijden te maken met stressoren waarvoor het systeem niet gemaakt is. Wij maken gebeurtenissen mee te echt veel te snel, te hard, te intens zijn en die te lang duren voor onze neurologie (onze breinstructuren), waardoor we posttraumatische klachten kunnen krijgen. We zeggen dan dat een gebeurtenis het integratievermogen te boven gaat.
Een overgevoelige amygdala en een niet goed functionerende hippocampus zijn een slechte combinatie. Pijnlijke ervaringen kunnen dan worden opgeslagen in het impliciete (onbewuste) geheugen, met alle angstige lading en vervorming die een gealarmeerde amygdala eraan toevoegt, zónder dat er een bewuste en accurate herinnering is. (Rick Hanson, Boeddha’s brein.)
Dit artikel maakt deel uit van het Relaxicon op RelaxMore.net.